2013年12月31日火曜日

Disco de lousa

Os discos de lousa (discos de pizarra en castelán) teñen unha capacidade sorprendente para almacenar rexistrado o son profundo do cante. Cando se reproduce cun gramófono, é dicir, cunha máquina que non precisa de electricidade para funcionar, a voz sae moi natural, enérxica, con mil matices, mellor que cando a escoitas nun CD. Esta afirmación debe sorprender moita xente, pero é pura verdade.

Antonte (29 de decembro de 2013), reunímonos uns afeccionados na casa dunha amiga para escoitar discos de lousa: Lola Cabello, Carmen Amaya, Canalejas de Puerto Real, El Chaqueta, Juan Varea, Manolo Vargas, Paco Isidro, Manual Torre, Aurelio, Chacón... Foi un luxo. Impresionoume a enerxía de Aurelio, a arte de Chacón, a liberdade de El Chaqueta... Tamén a profunda beleza da guitarra de Ramón Montoya.

Se non coñeces o son de discos de lousa, non dubides en escoitalo cando se che presente a ocasión. Ao mellor a primeira vez non che parece tan bo, pero irás descubrindo este marabilloso mundo do son da primeira metade do século pasado.

SP盤レコードというのは20世紀前半主流だった媒体だが、今は針が物理的に接触して音を拾う形式のレコードを見たこともない人も多いだろうから、それがすばらしい音を出すと力説してもピンと来ないかもしれない。でもSPに取って代わったLPは、今でも一部では使われているし、新しい録音でもLPにしたりすることがある。CDでは出ていた録音が「初のLP化!」とか宣伝されたりしているのを見たこともある。これはCDよりもLPの方が音が良いと思う人たちがいて、それがマーケットとして成り立つということの表れだ。

20世紀前半のカンテを味わうためにはSPレコードを機械式の (つまり再生に電気を使わない) 蓄音機で聞くのが一番だ。CD復刻盤でもある程度良さは分かるが、録音と生演奏の違いぐらいの差がある。声の自然さは本当に印象的で、最近録音されたCDなんかよりも良いんじゃないかと思えるものも多い。

僕自身はSPも蓄音機も所有していないので、いつでも聞けるわけではない。一昨日、友人宅に何人かで集まって久しぶりにカンテのSPを聴いた。CD復刻盤で知っている演唱だと、むしろ驚きというか発見が多い。アウレリオの骨太な熱唱は心底素晴らしいし、チャコンの上手さには改めて脱帽するし、マノロ・バルガスの巧まざるといった調子の歌い口もこりゃ真似できないと思うし、マヌエル・トーレのカンパニジェーロも本気で歌ってるのが分かるし、最近「発見」したラモン・モントージャの凄さはやっぱり凄い。

N. B.: As dúas versións, galega e xaponesa, son textos diferentes, aínda sendo parcialmente coincidentes no contido.